Kolebka Ludzkości to miejsce wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wbrew temu, co wiele osób uważa, nie jest to jedna jaskinia, a grupa 13 obiektów w RPA położonych w niewielkiej odległości od siebie. Jedną z jaskiń jest Sterkfontein, która stała się sławna w 1936 r. dzięki odkryciu pierwszego dorosłego australopiteka, starożytnego hominina, który żył w południowej, wschodniej i centralnej Afryce między 5,5 a 1 mln lat temu. W Kolebce Ludzkości znaleziono setki skamieniałości australopiteków, w tym dobrze znany szkielet Pani Ples i Małej Stopy.
Naukowcy od dekad badali skamieniałości przodków ludzi, ale metoda datowania zasypanych osadów jaskiniowych opracowana prof. Darryla Grangera z Uniwersytetu Purdue przesunęła wiek niektórych skamieniałości ze Sterkfontein o ponad milion lat wstecz. Są one tym samym starsze niż Lucy, najsłynniejsza na świecie skamieniałość australopiteka. Szczegóły opisano w Proceedings of the National Academy of Sciences.
Nowa metoda datowania skamieniałości
Okazuje się, że wszystkie osady jaskiniowe zawierające skamieniałości australopiteków ze Sterkfontein liczą 3,4-3,7 mln lat, a nie 2-2,5 mln lat, jak do tej pory sądzono. To by oznaczało, że w Kolebce Ludzkości są szczątki z początku ery australopiteków. Dla przykładu, Lucy pochodząca z Etiopii ma 3,2 mln lat, a jej gatunek – Australopithecus africanus – liczy ok. 3,9 mln lat.
Prof. Darryl Granger mówi:
W Sterkfontein jest więcej skamieniałości australopiteków niż gdziekolwiek indziej na świecie, ale trudno jest ustalić ich dokładną datę. Ludzie przyglądali się skamieniałościom zwierząt znalezionym w Sterkfontein i porównywali wiek elementów jaskini, takich jak kamienie naciekowe, uzyskując szereg różnych dat. Nasze dane rozstrzygają te kontrowersje. Pokazują, że skamieniałości te są stare, znacznie starsze niż początkowo sądziliśmy.
Naukowcy z Uniwersytetu Purdue przebadali tzw. nuklidy kosmogeniczne, czyli izotopy produkowane przez promieniowanie kosmiczne, które stale bombarduje Ziemię. Przykładem jest aluminium-26, które w ciągu milionów lat rozpada się i zamienia w magnez. Osady jaskiniowe są datowane w połączeniu z innym nuklidem kosmogenicznym – berylem-10.
Prof. Darryl Granger dodaje:
Mam nadzieję, że to przekona ludzi, że ta metoda datowania daje wiarygodne wyniki. Używając jej, możemy dokładniej umiejscowić starożytnych człowiekowatych i ich krewnych we właściwych okresach czasu, w Afryce i w innych miejscach na świecie.
Dokładne określenie wieku skamieniałości z Kolebki Ludzkości ma znaczenie, ponieważ wpływa na nasze rozumienie krajobrazu sprzed milionów lat. Umieszczenie australopiteka z Sterkfontein w odpowiednim miejscu na skali czasu to ważny krok do rozwiania wszelkich ewolucyjnych nieścisłości.